espresso
z adwokatem

Zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwem podstawowe informacje

sukcesja

Śmierć przedsiębiorcy prowadzącego firmę wpisaną do CEIDG powodowała praktycznie zakończenie jej życia. Spadkobiercy nie mogli przejąć prowadzenia biznesu, co więcej wygasały decyzje administracyjne np. koncesje, umowy z kontrahentami, umowy o pracę. Spadkobiercy przejmowali jedynie majątek zmarłego np. środki trwałe, środki zgromadzone na rachunkach bankowych, często po długotrwałym postępowaniu spadkowym.

Nowe przepisy mają dać możliwość kontynuacji prowadzenia firmy.

Co to jest zarząd sukcesyjny

To forma prowadzenia firmy po śmierci przedsiębiorcy. Ma charakter tymczasowy, daje spadkobiercom czas na uregulowanie spraw formalnych np. związanych z dziedziczeniem oraz podjęcie decyzji co do dalszego prowadzenia działalności.

Kto może być zarządcą sukcesyjnym

Może nim być osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych – najczęściej zapewne będzie to jeden ze spadkobierców. Zarządcą nie może być osoba prawna czyli np. spółka, osoba wobec której orzeczono zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.

Zarządcę wyznacza sam przedsiębiorca za życia. Wyznaczenie zarządcy polega na zgłoszeniu do CIDG pisemnego oświadczenia o powołaniu zarządcy sukcesyjnego wraz z pisemną zgodą samego zarządcy. Zgłoszenie jest bezpłatne.

Po śmierci przedsiębiorcy zarządcę sukcesyjnego mogą wyznaczyć spadkobiercy w ciągu dwóch miesięcy. Jest to już związane z kosztami gdyż oświadczenia z tym związane trzeba złożyć przed notariuszem. Zarządcę powołać może małżonek przedsiębiorcy mający udziały w przedsiębiorstwie w spadku, spadkobierca ustawowy, który przyjął spadek, spadkobierca testamentowy, który przyjął spadek albo zapisobiorca windykacyjny (jeśli ogłoszono testament) oraz osoba która nabyła spadek (oczywiście po stwierdzeniu nabycia spadku). Informację do CIDG o powołaniu zarządcy tymczasowego przez spadkobierców składa notariusz.

Obowiązki zarządcy sukcesyjnego

Zarządca ma status podobny do prokurenta, działa we własnym imieniu ale na rzecz właścicieli firmy i co ważne nie odpowiada swoim majątkiem za ewentualne długi firmy.

Zarządca sukcesyjny:

  • posługuje się w działalności NIPem i firmą przedsiębiorstwa
  • zarządza firmą samodzielnie w sprawach bieżących,
  • wykonuje prawa i obowiązki pracodawcy wobec pracowników firmy
  • korzysta z konta firmowego,
  • rozlicza podatki i daniny publicznoprawne tak jak robił to przedsiębiorca,
  • reguluje zobowiązania firmy,
  • występuje w procesach i innych postępowania związanych z działalnością firmy.

Jeżeli zostanie to ustalone, zarządca sukcesyjny może pobierać wynagrodzenie za swoje czynności.

Jak długo trwa zarząd sukcesyjny?

Zarząd sukcesyjny trwa dwa lata od śmierci przedsiębiorcy. W wyjątkowych sytuacjach, z ważnych powodów może być przedłużony do lat pięciu. Przepisy przewidują jednak szereg sytuacji gdy zarząd wygaśnie szybciej, chociażby wtedy gdy jeden ze spadkobierców przejmie w drodze spadkobrania i/lub działu spadku całe przedsiębiorstwo.

Co jeszcze istotne?

Nazwa przedsiębiorstwa – zarządca sukcesyjny posługuje się firmą zmarłego przedsiębiorcy z dodatkiem „w spadku” np. „Skład Win Jan Kowalski w spadku”.

Umowy z kontrahentami – nie wygasają, jeśli zarządcę powołał zmarły przedsiębiorca. Jeśli zarządcy nie wyznaczył, każda ze stron umowy może wstrzymać się z jej wykonaniem do chwili powołania zarządcy ale co istotne kary umowne i odsetki nie będą naliczane.

Sprawy pracownicze – wszystkie obowiązki pracodawcy w firmie przejmuje zarządca sukcesyjny. Umowy wygasną z dniem wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego lub rozwiążą się po upływie okresu na jaki zostały zawarte.

Konto firmowe – zarządca ma dostęp do rachunków bankowych firmy, rachunki nie są zamykane przez bank.

NIP i podatki – przedsiębiorstwo posługuje się dotychczasowym NIP-em, jest podatnikiem VAT, akcyzy, podatku dochodowego, podatku tonażowego, okrętowego oraz od gier hazardowych.

Powyższe zmiany były oczekiwane w szczególności przez firmy rodzinne, w przypadku których śmierć przedsiębiorcy była dużym problemem i prowadziła często do problemów finansowych a niejednokrotnie do upadku firmy. Zmiany wydają się iść w dobrym kierunku, jak zwykle praktyka pokaże a rynek zweryfikuje, regulacje ustawodawcy.

Zostaw swój komentarz do wpisu